Działalność rybacka na terenie objętym LSROR LGR Nasza Krajna i Pałuki

Działalność rybacka na obszarze objętym LSROR (według Lokalnej Strategii Rozwoju Obszarów Rybackich Stowarzyszenia Lokalna Grupa Rybacka „Nasza Krajna i Pałuki")

Dominującą działalnością rybacką na obszarze objętym LSROR jest chów i hodowla karpia (w mniejszym stopniu innych gatunków) oraz gospodarka rybacko-wędkarska. Poszczególne typy działalności rybackiej przedstawiono szczegółowo poniżej.

Hodowla

Największym podmiotem rybackim na obszarze LGR jest Gospodarstwo Rybackie "Ślesin" Sp. z o.o. prowadzące chów i hodowlę karpia na trzech obiektach stawowych o łącznej powierzchni ewidencyjnej 510,7 ha. Gospodarstwo stawowe istniało tu jeszcze przed wojną, a w obecnej formie prawnej istnieje od 01.03.2005r. Charakterystyka chowu i hodowli GR Ślesin Hodowla prowadzona jest w cyklu trzyletnim, od naturalnego tarła, poprzez narybek letni, jesienny, w drugim roku kroczek, w trzecim ryba handlowa. Ryby dokarmiane są zbożem - pszenicą, pszenżytem, jęczmieniem i żytem. Gospodarstwo Rybackie "Ślesin" oprócz karpia w małych ilościach produkuje także inne gatunki obsadowe - narybek karasia, szczupaka i sandacza. Średnia produkcja z ostatnich czterech lat wyniosła blisko 387 ton. Obiekty stawowe położone są w dolinie Noteci w bliskim sąsiedztwie jej koryta i są to:

1. Obiekt Samostrzel o pow. 88,88 ha położony w gminie Sadki Stawy zasilane są tam z rzeki Rokitka, a w latach suchych dodatkowo rezerwami wody z Jeziora Witosławskiego (zlewnia rzeki Orli) przez kanał Orle. Z uwagi na oddalenie (30 km) od siedziby zakładu w miejscowości Ślesin na tym obiekcie prowadzona jest produkcja materiału zarybieniowego karpia.
2. Obiekt Ślesin o pow. 154,38 ha położony w gminie Nakło nad Notecią Obiekt ten ze względu na zasilanie stawów jest podzielony na dwa odrębne kompleksy:
a. Staw Kardynalski (100 ha) – zaopatrywany w wodę z ujęcia Kanału Bydgoskiego (pozw. wodno-prawne ważne do 2015 r.)
b. Stawy tzw. Górne – zaopatrywane w wodę z ujęcia Strugi Ślesińskiej (pozw. wodno-prawne ważne do 2018 r.) W obszarze obiektu znajdują się: tarliska (3 szt.), przesadki (około 14 ha), magazyny (0,25 ha) i stawy towarowe – największe stawy w gospodarstwie, gdzie karpie w trzecim roku życia osiągają wagę ryb konsumpcyjnych (ok. 1,5 kg).
3. Obiekt Występ (Chobielin) o pow. 267,44 ha położony w gminie Nakło nad Notecią Na obiekcie znajdują się wszystkie kategorie stawów. Poza karpiem, produkowany jest tu także materiał zarybieniowy szczupaka, sandacza i karasia w ilościach około 2-5 ton rocznie. Obiekt ten zasilany jest wodą z rzeki Noteci, a wszystkie odprowadzalniki odprowadzają wodę do rzeki Noteci Rynarzewskiej poniżej jazu piętrzącego. W pobliżu obiektu znajdują się także zimochowy i magazyny karpiowe zasilane wodą z Kanału Bydgoskiego. Z uwagi na położenie stawów na trasie korytarza ekologicznego wiele gatunków ptaków znalazło tu siedliska.

Sprzedaż produktów rybnych GR Ślesin

Ryby sprzedawane są hurtowo w ramach wieloletniej współpracy z kontrahentami na rynku lokalnym, regionalnym i województw ościennych, a w dwóch obiektach prowadzona jest sprzedaż detaliczna w okresie przedświątecznym. Działalność handlowa prowadzona jest pod stałym nadzorem weterynaryjnym. Sprzedaż hurtową ułatwia własny specjalistyczny transport do przewozu żywych ryb. Gospodarstwo posiada także własny sprzęt, który pozwala na terminowe wykonywanie prac pielęgnacyjnych - uprawa stawów, koszenie i bieżące remonty.

Aktywność GR Ślesin w inicjatywach branży rybackiej

Gospodarstwo Rybackie "Ślesin" Sp. z o.o. jest członkiem Związku Producentów Ryb, Polskiego Towarzystwa Rybackiego i Towarzystwa Promocji Ryb. W działalności tej ostatniej organizacji mocno się angażuje poprzez udział w targach (m.in. POLAGRA), festynach, które są uwidocznione, szeroko opisywane i prezentowane także w postaci dokumentacji fotograficznej na stronach internetowych Stowarzyszenia „Pan Karp” www.pankarp.pl oraz gospodarstwa www.karp-slesin.com.pl. Gospodarstwo uczestniczy także w ogólnopolskich konkursch organizowanych przez Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej wraz z Agencją Nieruchomości Rolnych, osiągając wysokie lokaty, np. 3. miejsce w podrankingu przedsiębiorstwa rybackie w 2006 roku. W roku 2008 dyrektor gospodarstwa w ogólnopolskim konkursie XIV Edycji Rolnik - Farmer Roku został wyróżniony za intensywną produkcję rybacką. Za produkt finalny - karpia handlowego gospodarstwo otrzymujerównież certyfikaty wdawane przez branżowe stowarzyszenia, np. certyfikat najwyższej jakości karpia królewskiego „Najlepsze w Polsce" nadany przez Związek Producentów Ryb i Kapitułę Godła "Najlepsze w Polsce" potwierdzający ekologiczne warunki hodowli karpia pod nadzorem Służby Weterynaryjnej (2006).

Plany rozwojowe GR Ślesin

Gospodarstwo Ślesin ma w planie rozwoju budowę przetwórni ryb. Obecnie firma stara się o uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach tego przedsięwzięcia. Inwestycja ta spowoduje wzrost zatrudnienia w pierwszym etapie o ok. 5-10 osób w okresie przedświątecznym, a w miarę przyjmowania się produktów (patroszony, dzwonka, filet, filet bez ości, karp wędzony) na rynku i zwiększenia mocy przerobowych do 50 ton gotowego wyrobu karpia, oczekiwany jest dalszy wzrost zatrudnienia. W ramach tej inwestycji planuje się także wzbogacić asortyment o pstrąga wędzonego.
Zagadnienia problemowe gospodarki stawowej wymagające rozwiązania
1. niska świadomość mieszkańców co do potencjału obszaru LGR w zakresie gospodarki rybackiej,
2. niedocenianie pozagospodarczych funkcji stawów rybnych przez administrację i opinię publiczną,
3. brak gwarancji zabezpieczenia poboru ilości wody zagwarantowanej w pozwoleniu wodnoprawnym,
4. brak gwarancji poboru wody odpowiedniej jakości na stawy,
5. brak mechanizmu rekompensowania strat ponoszonych przez rybaków w wyniku szkód (wyjadanie ryb i paszy dla nich, przenoszenie chorób, wzbogacanie wody stawowej w substancje biogenne, niszczenie obiektów hydrotechnicznych) poczynionych na stawach przez gatunki zwierząt objęte ochroną prawną (np. kormorany, bobry),
6. kłusownictwo.

Chów

Na obszarze działania LGR działalność rybacka w zakresie chowu na największą skalę prowadzona jest przez Gospodarstwo Rybackie "Ślesin" Sp. z o.o., prowadzące chów równolegle do hodowli ryb, dlatego też przedstawione zostało w podrozdziale 2.4.1. Dużym obiektem chowu jest Gospodarstwo Stawowe Słupy Sp. z o.o. położone w dolinie rzeki Gąsawki w miejscowości Słupy na terenie gminy Szubin. Obiekt stawowy w Słupach, użytkowany jeszcze przed II wojną światową, ma powierzchnię 72,82 ha, w tym powierzchnia lustra wody wynosi 62,52 ha i obejmuje następujące stawy:

przesadki I – 11 szt. – 13,4 ha
przesadka II – 1 szt. – 30 ha
stawy kroczkowe – 2 szt. – 15 ha
zimochowy – 3 szt. – 2,5 ha
magazyny – 4 szt. – 1 ha
siedliskowe – 2 szt. – 0,32 ha
tarliska – 5 szt. – 0,3 ha

Gospodarstwo stawowe prowadzi chów wyłącznie karpia. Po zakupie wylęgu karpie chowane są poprzez narybek, kroczki do osiągnięcia wagi karpia handlowego, sprzedawanego na rynku lokalnym. Poza kompleksem stawów ziemnych ogroblowanych z urządzeniami towarzyszącymi w postaci ujęcia wody przy jazie w miejscowości Słupy, w skład gospodarstwa stawowego wchodzi jeszcze magazyn pasz, płuczki, mnichy, doprowadzalniki i odprowadzalniki. Gospodarstwo jest dzierżawcą obiektu stawowego od Agencji Rynku Rolnego i posiada pozwolenie wodnoprawne na szczególne korzystanie z wód rzeki Gąsawki na potrzeby stawów do 30.04.2021.

Pozostałe podmioty, opisane poniżej, prowadzą chów ryb na znacznie mniejszą skalę. Gospodarstwo rybackie p. Macieja Marcia w Występie istnieje od 1971r. Jego powierzchnia ewidencyjna wynosi 20,82 ha, zaś użytkowa 15,68 ha. W skład obiektu wchodzi: 6 stawów, 2 naturalne zbiorniki wodne (starorzecza) o łącznej wielkości 2 ha oraz ujęcia brzegowe wód Kanału Bydgoskiego w ilości 3 szt. usytuowane w zasięgu stopnia piętrzącego Józefinki, a także groble i urządzenia odprowadzające oraz doprowadzające wodę. Na terenie obiektu od 7 lat znajduje się łowisko specjalne (starorzecza). Średnia roczna produkcja gospodarstwa obejmuje: ok. 4500 kg karpia konsumpcyjnego, ok. 300 - 400 kg karasia srebrzystego,50 - 100 kg sandacza. Ryby sprzedawane są na okolicznych targowiskach lub bezpośrednio z obiektu. Ponadto, gospodarstwo produkuje ok. 2000 kg karpia kroczka i 1500 kg narybku karpia, z których część
przeznaczona jest do dalszego chowu, a część sprzedawana. Część materiału zarybieniowego pochodzi z
Gospodarstwa Rybackiego Ślesin Sp. z o.o

Połów

Na badanym obszarze prowadzi się w większości połowy amatorskie. Połów zawodowy prowadzi wyłącznie Gospodarstwo Rybackie Łysinin Sp. z o.o. – dzierżawca największych jezior w gminie Szubin, zatrudniający 20 pracowników. Okręg Polskiego Związku Wędkarskiego dzierżawi rzekę Noteć, Kanał Bydgoski oraz jeziora: Drążno, Ostrowo, Mroteckie (Hetmańskie) i Samsieczynek. Na obszarze objętym LSROR należącym do powiatu nakielskiego działa łącznie 5 Kół PZW zrzeszających łącznie 912 członków. Prężnie działa także Koło PZW w Sypniewie w gminie Więcbork zrzeszające 92 członków. Poza sportowym połowem Koło systematycznie zarybia oraz gruntownie sprząta brzegi jezior wiosną i jesienią. Członkowie Koła angażują się w działalność sportoworekreacyjną, organizując m.in. uroczyste otwarcie sezonu wędkarskiego, zawody o Puchar Burmistrza Miasta Więcbork, Prezesa Koła w Sypniewie oraz zawody spiningowe.

Przetwórstwo

Obecnie (luty 2010r.) na badanym obszarze nie prowadzi się działalności gospodarczej w zakresie przetwórstwa ryb, skorupiaków, mięczaków i innych organizmów żyjących w wodzie. Jednakże, przetwórstwo rybne jest w planach rozwojowych GR "Ślesin" Sp. z.o.o z siedzibą w Ślesinie koło Nakła nad Notecią.

Skup

Na obszarze objętym LSROR wszystkie podmioty zaangażowane w chów ryb, z wyjątkiem Gospodarstwa Rybackiego "Ślesin" Sp. z.o.o uzyskującego własny wylęg, kupują materiał obsadowy od podmiotów zewnętrznych.